video playa de Os Barcos

 

María Josefa Wonenburger Planells

 Diccionario de Mulleres Galegas

 María Josefa Wonenburger Planells, ( A Coruña, 1927- 2014)

Matemática. Estudou Ciencias Exactas na Universidade Complutense de Madrid  e en 1953 trasladouse a EEUU para se especializar en álxebra cunha bolsa Fullbriht. Na Universidade de Yale leu a tese de doutoramento, dirixida por Nathan Jacobson, un dos mellores alxebristas do momento, e iniciou unha brillante traxectoria nesta matería como profesora en diferentes universidades- Toronto, Búfalo, Bloomington ( Indiana)- e como directora de teses, entre elas a do matemático Robert V. Moody, con aplicacións en Física e noutros campos da Matemática. Voltou a Coruña.

CALVO VALDÉS, MARUJA

Calvo Valdés, Maruja. Nacida na Coruña, emigrou a Cuba coa súa familia na adolescencia, en 1949. Na Habana sobre todo, mais tamén en México, desenvolveu a súa carreira artística, primeiro como cantante, despois como actriz dramática. Na televisión, traballou en moitas telenovelas e foi durante trinta anos presentadora dun programa semanal de zarzuela na TV cubana. Como actriz de cinema participou nos anos sesenta en filmes cubanos: "la vida comienza ahora" " Para quien baila la Habana" e nunha cooproducción inglesa-alemá-cubana. En España estivo moitas veces: rodou con Sara Montiel "Esa mujer"  e fixo teatro con José Bódalo. Maruja Calvo non renunciou á súa nacionalidade e desenvolveu unha importante actividade na Casa de Galicia da Habana, recitando e cantando galego, lingua que fala perfectamente. Desde 1990 traballa esporádicamente no teatro e nalgunha serie de televisión.

"Diccionario de mulleres galegas"

 

 

DÍA INTERNACIONAL DE LA MUJER

 Si soy mujer y no me calló.

Sí soy mujer y mi voz es fuerte.

Si soy mujer y no descansaré hasta que todas seamos libres.

 

BONET CORREA, Asunción (“Choncha Bonet”)

Diccionario de Mulleres Galegas.

BONET CORREA, Asunción (“Choncha Bonet”) ( A Coruña, 1922- 2011).

 

Pintora. Filla do Capitán de Intendencia José Bonet Peñalver, pintor, e da escritora Asunción Correa Calderón, pasou parte da infancia e adolescencia en Lugo. Aprendeu a pintar co seu pai dende nena. Viaxou por Francia, Italia e Alemaña e recolleu nos seus cadros diferentes aspectos destes paises. Expuxo por primeira vez en 1954, na II Exposición Anual de Arte, organizada pola Deputación de Lugo e obtivo a Mención de Honra. A súa primeira exposición individual tivo lugar no “Círculo de Bellas Artes” en Madrid en 1960 á que seguiron outras en Pontevedra(1961), A Coruña (1961), Hostal dos Reis Católicos en Santiago(1971), Gran Hotel da Toxa (1973 e 1974). Participou en diversas mostras colectivas: en 1960 na Exposición conmemorativa do vinte e cinco aniversario da creación da Asociación de Artistas da Coruña, certame similar ao que abriu a sala en 1934, embora o número de expositoras aumentase de seis a trinta en oito. Outras exposicións: “Pintores Lucenses”, Lugo (1961 e 1965);”I Bienal de Arte”, Pontevedra (1965); “I Trienal” de Santiago (1971); “II Exposición Regional” de Pontevedra (1971). No número extraordinario de Ronsel, publicado en 1974 con motivo do cincuentenario da revista, figura un debuxo seu: Máscaras del carnaval de Verín. Pintora naif, autodidacta, orixinal, os seus cadros, de temática popular e costumista, caracterízanse polo dinamismo das formas e o cromatismo das multitudes:escenas nas feiras, en pequenos portos mariñeiros e no antroido.

ALFAYA LÓPEZ, María de la Concepción.

 

"DICCIONARIO DE MULLERES GALEGAS" de Aurora Marco (Edicións A Nosa Terra).

 ALFAYA LÓPEZ, María de la Concepción.

 

Pontevedresa. Estudou Maxisterio na Escola de Estudos Superiores do Maxisterio de Madrid, a onde se transladaron moitas galegas e galegos nas primeiras décadas do século XX. Perteneceu á primeira promoción (1909-1912), sección Letras, e a memoria fin de carreira que presentou ( un proxecto de investigación que pouco se diferenciaba das teses de doutoramento defendidas nas facultades) institulouse:”Influencia del medio social en la evolución mental de los escolares”, dirixida por Anastasio Anselmo González y Fernandez. Pertenceu ao Centro de Estudios Históricos, primeiro ensaio da “Junta para Ampliación de Estudios” en traballos de investigación. O labor investigador do CEH estivo protagonizado polas distintas seccións en que se dividiu. Concepción Alfaya traballou na de Metodoloxía da Historia, dirixida por Rafael Altamira, que permaneceu aberta de 1922, cando exercía a docencia na Escola Normal de Segovia, obtivo unha bolsa da “Junta para Ampliación de Estudios e Investigaciones Científicas” para viaxar a Francia e Bélxica con obxecto de investigar sobre “ La historia y su enseñanza”. Alumna, xunto coa súa irmá Paz, da compostelá Concepción Saíz Otero, a ella dedicaron as dúas irmás unha semblanza, “Recordando sus clases”, publicada na Revista de Escuelas Normales, nº54 (1928). Tamén coa súa irmá publicou Los Bordados populares en Segovia (Datos para el estudio del arte popular español) en 1930. En Galicia hai constancia da súa participación en actividades públicas, como a conferencia pronunciada en Vigo en setembro de 1924 con motivo da Exposición de Arte Galega, na Escola de Artes e Oficios. Disertou sobre a arte e o seu desenvolvemento a través das civilizacions. Vencellada a actividades políticas, concorreu ás eleccións a Cortes constituíntes en 1931 pola circunscrición de Pontevedra en representación do partido Repúblicano Vigués, integrado na Alianza Republicana, con Basilio Álvarez, Isidoro Millán e Agustín Ríos, entre outros. Aínda que as mulleres non podían votar, defendía un programa feminista. Por motivo daquelas eleccións, participou como oradora en diversos actos públicos: en Vigo falou sobre “A cultura femenina e a organización do traballo da muller”. Tamén se dirixiu no Ideal Cinema ás costureiras. En Segovia, onde seguiu traballando na Escola Normal, mantívose vencellada á actividade política e foi unha destacada dirixente de Izquierda Republicana. Por esta militancia foi sancionada, despois do levantamento militar, co embargo de bens e coa retención do diñeiro en metálico que tiña coa súa irmá nunha conta corrente do Banco de España.

Feliz ano